Huiszwam: hoe herkennen en efficiënt bestrijden?

Schimmels gedijen het beste in een vochtige omgeving. Wanneer je een vochtprobleem in huis hebt, kan dit dan ook schimmelvorming tot gevolg hebben. Naast de zwarte schimmel die vaak op muren of plafonds zichtbaar is, kunnen er verschillende soorten zwammen in een woning aanwezig zijn.

De huiszwam is een van de schimmels die zich kan ontwikkelen ten gevolge van een hoge luchtvochtigheid in huis. De vaak bruinkleurige schimmel tast vooral hout aan, waardoor het nadelige effecten kan hebben voor de stabiliteit van een woning. Wanneer er huiszwam geconstateerd is, is het dan ook belangrijk om snel in te grijpen. De schimmel groeit namelijk ontzettend snel en kan veel schade aanrichten.

In elke woning zijn schimmelsporen aanwezig. Onder invloed van een hoge luchtvochtigheid en een temperatuur tussen de 3 en 26°C, kunnen deze sporen zich ontwikkelen tot een schimmel. De hoge luchtvochtigheid kan het gevolg zijn van een onderliggend vochtprobleem, zoals een lekkage of doorslaand vocht. Vocht kan in de muren trekken en ook het hout in de woning aantasten. Hierdoor ontstaat een hoog vochtgehalte in huis met vochtige muren. De aangetaste materialen vormen de ideale voedingsbodem voor schimmels. De huiszwam is een schimmel die veel schade aan kan richten. De zwam, met de Latijnse naam Serpula lacrymans, voedt zich namelijk met hout. Zowel balken, vloeren als oppervlakten die houtvezels bevatten, kunnen door deze schimmel worden aangetast.

Wanneer de huiszwam begint met groeien ontstaat er eerst vaak een netwerk van witte draden; een zwamvlok. Een vochtige omgeving en warme temperatuur, zorgen ervoor dat deze zwamvlok zich kan ontwikkelen tot een volledig vruchtlichaam. De huiszwam, vaak ellipsvormig, is dan te herkennen aan zijn rode of bruine kleur en witte rand. De witte rand van de schimmel zijn de schimmeldraden. Het bruinachtige poeder dat op de schimmel aanwezig is, bestaat uit de schimmelsporen die zich snel kunnen verspreiden.

De huiszwam zet cellulose, dat in hout aanwezig is, om in water en CO2. De schimmel is dan ook vaak te herkennen aan de waterdruppels die op het oppervlak zichtbaar zijn.

Een hoog vochtgehalte in huis, vormt samen met een warmere temperatuur de ideale voedingsbodem voor schimmels.

Omdat schimmels niet kunnen groeien zonder de aanwezigheid van water, ontstaat ook huiszwam veelal door een onderliggend vochtprobleem. Lekkages, regendoorslag en opstijgend vocht, zijn enkele vochtproblemen die de luchtvochtigheid in ruimtes aanzienlijk kunnen verhogen. Worden deze problemen niet op tijd bestreden, dan kan het schimmelvorming tot gevolg hebben.

Wanneer er niet voldoende wordt geventileerd, kan de luchtvochtigheid in huis stijgen. De toevoeging van verse lucht én de afvoer van gebruikte lucht, zijn van groot belang voor een gezond leefklimaat in huis. Vooral in vochtige of afgesloten ruimtes kan waterdamp al snel in de muren - of het hout - trekken. Voldoende ventilatie zorgt ervoor dat de damp de woning kan verlaten. Zo wordt condensatievocht vermeden én hebben de schimmelsporen onvoldoende vocht om zich te kunnen voortplanten.

Huiszwam is een van de grootste oorzaken van houtrot. Omdat de zwam snel kan groeien, kan hij veel schade aanrichten. De schimmeldraden kunnen zich via de muren verplaatsen en zo op verschillende plekken in huis het hout aantasten. De schimmel voedt zich met cellulose, het voornaamste bestanddeel van hout. Hierdoor verliezen vloeren of balken hun stevigheid. Wanneer draagbalken of een houten fundering van een woning hierdoor worden aangetast, kan de huiszwam zelfs instortingsgevaar tot gevolg hebben.

Een te hoge luchtvochtigheid kan schadelijk zijn voor de gezondheid. Naast dat gebleken is dat de zwarte schimmel luchtwegproblemen op kan leveren, kan de huiszwam eveneens de gezondheid beïnvloeden. Wanneer je veel tijd doorbrengt in een ruimte waar de zwam aanwezig is, kan dit leiden tot ademhalingsproblemen en zelfs infecties. Het kan tevens allergische reacties veroorzaken bij mensen die gevoelig zijn voor schimmels.

Om een huiszwam volledig te bestrijden is het noodzakelijk dat de oorzaak van het vochtprobleem wordt aangepakt. Het is vrijwel onmogelijk om helemaal van deze schimmel af te komen, wanneer bijvoorbeeld een lekkage niet wordt verholpen.

De bestrijding van de huiszwam verloopt veelal via de volgende fasen:

De huiszwam is de ergste soort houtrot die in een woning voor kan komen. Hoe eerder je de schimmel bestrijdt, hoe goedkoper de kosten zullen uitvallen. De zwam verspreidt zich namelijk snel. Om deze schimmel effectief te bestrijden, is een professionele behandeling noodzakelijk. Een deel van de zwam mag dan aan de oppervlakte zichtbaar zijn, de schimmeldraden en sporen zijn echter niet altijd met het blote oog te vinden. Ook moeten er preventiemaatregelen genomen worden om verdere besmetting te voorkomen. Het is dan ook in (vrijwel) alle gevallen verstandig om een vakspecialist het werk te laten doen.

De totale kosten zijn afhankelijk van de grootte van het probleem en de materialen die door de zwam zijn aangetast. Moet er veel materiaal vervangen worden, dan kan het aardig in de kosten lopen. De kostprijs van zwambestrijding kan variëren van €2000,- tot zeker €10.000,-